สาระน่ารู้ กับงานบำเพ็ญกุศลพิธีสวดอภิธรรม

พิธีสวดอภิธรรมเป็นประเพณีสำคัญทางพุทธศาสนาที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน การจัดงานบำเพ็ญกุศลนี้ไม่เพียงแต่เป็นการแสดงความอาลัยต่อผู้ล่วงลับ แต่ยังเป็นการส่งเสริมให้ผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่ได้ระลึกถึงความไม่เที่ยงของชีวิต และหันมาปฏิบัติธรรมเพื่อสร้างกุศลแก่ตนเองและผู้อื่น 

บทความนี้ Miss Mamon ร้านมาม่อนเค้กสูตรต้นตำรับ และเบเกอรี่โฮมเมด จะพาคุณไปทำความเข้าใจถึงความหมายว่าสวดอภิธรรมคืออะไร? วัตถุประสงค์ และขั้นตอนต่าง ๆ ในการจัดงานสวดอภิธรรมอย่างละเอียด

พิธีสวดอภิธรรมคืออะไร

การสวดหน้าศพ หรือ พิธีสวดอภิธรรมคือพิธีกรรมทางศาสนาพุทธที่จัดขึ้นเพื่อระลึกถึงและอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ล่วงลับ โดยมีการสวดบทอภิธรรม ซึ่งเป็นคำสอนทางธรรมในพระไตรปิฎกที่เน้นถึงความเป็นจริงของชีวิต ความไม่เที่ยง และการปล่อยวางจากความยึดมั่นต่าง ๆ พิธีนี้มักนิยมจัดขึ้นในช่วงงานบำเพ็ญกุศลศพ 1 คืนไปจนถึง 7 คืน เพื่อเป็นการส่งดวงวิญญาณของผู้ล่วงลับไปสู่ภพภูมิที่ดี และเป็นโอกาสให้ครอบครัวและเพื่อนฝูงได้รวมตัวกันทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่จากไป

พิธีสวดอภิธรรมมีวัตถุประสงค์อย่างไร

วัตถุประสงค์ของการงานสวดพระอภิธรรมคือการแสดงความอาลัยและอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่ล่วงลับ เนื่องจากบทสวดอภิธรรมเป็นการสวดบทพระธรรมจากพระอภิธรรมปิฎก ซึ่งเป็นคำสอนขั้นสูงของพระพุทธเจ้า การสวดนี้เชื่อกันว่าจะนำบุญกุศลไปสู่ผู้ที่ล่วงลับได้มากที่สุด โดยการสวดอภิธรรมแต่ละครั้งจะเลือกบทสวดที่เหมาะสม โดยอาจสวดเป็นตอน ๆ หรือสวดทั้ง 7 คัมภีร์ ซึ่งเรียกว่าสวดมาติกา

พิธีสวดอภิธรรมมีความสำคัญอย่างไร

พิธีสวดอภิธรรมมีความสำคัญในหลายมิติ ไม่เพียงเป็นการส่งดวงวิญญาณของผู้ล่วงลับไปสู่ภพภูมิที่ดี แต่ยังช่วยเสริมสร้างกำลังใจให้กับครอบครัวและผู้ที่ยังอยู่ เป็นการสืบสานประเพณีและวัฒนธรรมไทยที่ถูกถ่ายทอดมาตั้งแต่อดีต นอกจากนี้ยังเป็นโอกาสในการฟังธรรมและเจริญสติ เน้นให้ตระหนักถึงความไม่เที่ยงของชีวิต พร้อมทั้งเป็นการแสดงความเคารพและระลึกถึงผู้ที่จากไปด้วยความรักและปรารถนาดี

ขั้นตอนการปฏิบัติของพิธีสวดอภิธรรม

ขั้นตอนการจัดงานศพและวิธีปฏิบัติในพิธีสวดอภิธรรมมีดังนี้

1. การเตรียมพิธี ก่อนเริ่มพิธี เจ้าภาพจะต้องเตรียมเครื่องไทยธรรม ผ้าสบง และผ้าบังสุกุลสำหรับถวายพระสงฆ์ รวมถึงปัจจัยถวายพระ 4 รูป และอาหารว่าง ขนมงานศพ สำหรับแขกผู้มาร่วมงาน 
2. การสวดอภิธรรม เจ้าภาพนิมนต์พระสงฆ์ 4 รูปมาสวดอภิธรรม 4 จบ โดยปกติจะเริ่มสวดตั้งแต่เวลา 19.00 น.
3. ต้อนรับแขกผู้มาร่วมงาน เมื่อแขกเข้ามาในศาลาที่ตั้งศพ ควรต้อนรับแขกจากนั้นจุดธูป 1 ดอกเพื่อให้แขกเคารพผู้ล่วงลับตามความเหมาะสม ดังนี้

• ผู้ล่วงลับเป็นภิกษุสงฆ์ ให้กราบแบบเบญจางคประดิษฐ์
• ผู้ล่วงลับอายุมากกว่า ให้กราบแบบไม่แบมือ 1 ครั้ง 
• ผู้ล่วงลับอยู่ในวัยเดียวกัน ให้ยืนคำนับหรือนั่งไหว้
• ผู้ล่วงลับอายุน้อยกว่า ให้ยืนหรือนั่งในท่าสงบ 

4. การเริ่มพิธี เจ้าภาพหรือประธานในพิธีจุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัยและพระธรรม จากนั้นจุดเครื่องทองน้อยหน้าศพ
5. การรับศีล ศาสนพิธีกรอาราธนาศีล และทุกคนรับศีลร่วมกัน
6. การสวดอภิธรรม พระสงฆ์ทำการสวดพระอภิธรรมครบทั้ง 4 จบ
7. การทำบุญอุทิศส่วนกุศล เมื่อสวดอภิธรรมเสร็จสิ้น เจ้าภาพถวายเครื่องไทยธรรมแด่พระสงฆ์ และทำบุญอุทิศส่วนกุศลด้วยการทอดผ้าบังสุกุลและถวายจตุปัจจัย จากนั้นจึงกรวดน้ำให้แก่ผู้ล่วงลับ เป็นอันเสร็จพิธี นอกจากนี้คุณสามารถจัด Snack Box ให้กับแขกที่มาร่วมงานได้รับประทานด้วย

ข้อควรรู้ของพิธีสวดอภิธรรม

นอกจากขั้นตอนพิธีการสวดพระอภิธรรมจะเป็นข้อสงสัยที่หลายคนอยากรู้แล้ว ยังมีข้อควรรู้อีกหลายเรื่องที่ต้องรู้เมื่อคุณต้องรับมือกับการจัดงานอภิธรรมให้กับผู้ล่วงลับ 

• จำนวนวันจัดพิธีสวดอภิธรรม : การจัดงานอภิธรรมศพสามารถทำได้ทั้งแบบ 1 คืน 3 คืน 5 คืน 7 คืน ขึ้นอยู่กับความสะดวกของญาติผู้ล่วงลับ 
• การนิมนต์พระ : สามารถนิมนต์พระที่วัดที่ต้องการสวดอภิธรรม ควรนิมนต์พระ 4 รูป โดยสวด 4 จบในทุกคืนที่มีพิธีอภิธรรมศพ พร้อมเตรียมปัจจัยถวายให้พระตามกำลังทรัพย์
• วางกำหนดการให้ชัดเจน : เจ้าภาพต้องวางกำหนดการพิธีต่าง ๆ ให้ชัดเจน เพื่อแขกผู้มางานเตรียมตัวและมาร่วมพิธีได้ตามกำหนด 
• เตรียมของจำเป็นในพิธีและของชำร่วยงานศพ : ไม่ว่าจะเป็นของที่ใช้ในพิธี เช่น เครื่องบูชาพระธรรม เครื่องไทยธรรมและผ้าสบง แจกัน ดอกไม้ ธูปเทียน และ พัดรองที่เกี่ยวกับงานอวมงคล 4 เล่ม นอกจากนี้ควรเตรียมของชำร่วยสำหรับวันงานให้เพียงพอต่อแขกที่จะมา 
• จัดหาพิธีกร : เพื่อทำหน้าที่ในงานสวดอภิธรรมและงานฌาปนกิจศพ 
• เตรียมอาหาร ขนมเบรก : ควรเตรียมอาหารสำหรับถวายเพลพระ ไหว้หน้าศพ และแขกในงาน ตามความเชื่อไม่ควรเตรียมอาหารที่เป็นเมนูเส้นหรือของดิบในงานศพ เพราะจะเป็นลางไม่ดีสำหรับครอบครัวผู้ล่วงลับ 
• ในงานฌาปนกิจศพห้ามยืนดอกไม้จันทน์ให้แขก : นอกจากการเตรียมดอกไม้จันทน์แล้วญาติไม่ควรแจกดอกไม้ด้วยการยืนให้กับแขกในงาน ควรให้แขกหยิบด้วยตัวเอง

สรุปบทความ

พิธีสวดอภิธรรมคือส่วนสำคัญของวัฒนธรรมไทยที่มีความหมายทั้งในด้านศาสนาและสังคม ไม่เพียงเป็นการอุทิศส่วนกุศลให้กับผู้ล่วงลับ แต่ยังเป็นโอกาสที่ช่วยให้ผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่ได้ตระหนักถึงความไม่เที่ยงของชีวิต การปฏิบัติตามขั้นตอนต่าง ๆ อย่างถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็นการเตรียมงาน การสวดอภิธรรม หรือการทำบุญอุทิศส่วนกุศล ล้วนเป็นการแสดงถึงความเคารพและระลึกถึงผู้ล่วงลับอย่างลึกซึ้ง Miss Mamon หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้ทุกคนเตรียมงานสีดำให้ออกมาดียิ่งขึ้น

Miss Mamon เป็นร้านขนมที่มีบริการ Snack Box ที่เหมาะสำหรับงานศพ ทั้งขนมปังคาว-หวาน ขนมปังเจ แซนด์วิช เค้ก พาย ที่สำคัญได้อร่อยกับมาม่อนเค้กสูตรต้นตำรับในกล่อง พร้อมเบเกอรี่และเครื่องดื่มหลากหลายให้เลือก การันตีคุณภาพความอร่อยด้วยประสบการณ์กว่า 20 ปี อบสดใหม่ตามออเดอร์ ใช้วัตถุดิบคุณภาพดีไม่ใส่สารกันเสีย พร้อมบริการจัดส่งถึงสถานที่จัดงาน ในราคาเริ่มต้นเพียงกล่องละ 35 บาท หรือเลือกเป็นชิ้นก็สามารถจัดได้ยืดหยุ่นตามงบประมาณ

สำหรับท่านใดที่สนใจ สามารถสั่งซื้อโดยตรงที่ Miss Mamon สาขาใกล้บ้าน หรือสั่งออนไลน์ผ่าน Line OA @snackboxmamon หรือเบอร์โทรศัพท์ 094-545-1441 หรือสั่งผ่านช่องทาง Delivery ที่สะดวกได้เลย รับรองว่าการสั่ง Snack Box จาก Miss Mamon จะช่วยอำนวยความสะดวกให้กับครอบครัวผู้จัดงาน ทำให้งานศพดำเนินไปอย่างราบรื่นและสมเกียรติแก่ผู้ล่วงลับแน่นอน!